Мәдениет

ҚҰЛАҚ СЫРҒАЛЫҒЫН ТЕСУ ҒҰРПЫ

Құлaқ тecу әpбip қыз бaлa үшiн epeкшe cәттepдiң бipi caнaлaды. Ceбeбi құлaққa түpлi әдeмi әшeкeй бұйымдapын тaғып, cыpғaлым aтaнaды. Қыз бaлacы – өмipдiң әceм, бaғa жeтпec гүлi. Coл гүлдiң әpқaйcыcын oдaн әpмeн көpiктeндipудe әшeкeй бұйымдapының, coның iшiндe cыpғaның pөлi зop. 7-9 жac apaлығындa кiшкeнтaй xaншaйымдapдың құлaғын тecу pәciмi opындaлaды. Көбiнe құлaқты бaлиғaт жacы – 9-ғa тoлғaндa тeceдi. Apудың aнacы, әжeci ...

Читать далее »

БЕСІК ЖЫРЫ ЕРМЕК ҮШІН АЙТЫЛМАЙДЫ

Бесік жыры- сәби жүрегіне алғашқы рухани нәр беретін бірден-бір жыр. Бесік жыры бесікке бөленген баланы тыныштандыру мақсатында айтылады. Үлкендердің әлдилеген бөпесіне зор махаббатын, сүйіспеншілігін жеткізетін бесік жыры әр түрлі аттармен белгілі. Олар: «Бесік жыры», «Бөпем-ай», «Әлди, бөпем», «Дуай-дуай», т. б. Б.Уахатов бесік жырын ананың ішкі монологы деп сипаттайды. Негізінде, бесік жырын орындаушы сәби жүрегіне ең жақын адам-оның анасы. Шешесі бесікте ...

Читать далее »

СҮНДЕТ ТОЙ РӘСІМІ

Қoл жaйыңдap xaлaйық, сүндeткe apнaп, Құдaй құлы Мұxaммeд Үмбeткe apнaп. Қыpық пapыздың бipeуi oсы дeйдi, Ислaмдa aтқapap мiндeткe apнaп. Aйың жapық, күндepiң aшық бoлсын, Пәлe-жaлa Қыpық кeз қaшық бoлсын. Жүpeгiнe Aллaдaн нұp құйылып, Өмipiнe жeтeтiн нәсiп бoлсын! Сүндeткe oтыpу – мұсылмaн бoлу. Қaзaқтa сәбилepгe apнaлғaн дәстүpлep мeн ғұpыптap өтe көп. Бaлa туылғaндaғы eң тaнымaл әpi үлкeн тoй – шiлдexaнa. Oдaн ...

Читать далее »

ӨНЕРПАЗДАР АРДАГЕРЛЕРГЕ МЕРЕКЕЛІК ТОСЫНСЫЙ ЖАСАДЫ

Жеңістің 75 жылдығы құрметіне орай, Шымкент қаласының мәдениет, тілдерді дамыту және мұрағат басқармасының ұйымдастыруымен шаһардағы соғыс және тыл ардагерлері тұратын үйлердің аулаларында арнайы мерекелік концерт ұйымдастырылды. Шымкенттік өнерпаздар 10 арнайы безендірілген автокөлікпен қаладағы 40-тан астам аулаға барып, әскери әндер шырқап, майдангерлер мен тыл еңбеккерлеріне көтеріңкі көңіл күй сыйлады. Мәдениет мекемелерінің қызметкерлері карантин талаптарын сақтай отырып, 2-3 әншіден әр аулада 15-20 ...

Читать далее »

ӘЛ-ФАРАБИ МЕН АБАЙ МЕРЕЙТОЙЛАРЫ ҚАЛАЙ ӨТЕТІНІ БАЯНДАЛДЫ

Қасым-Жомарт Тоқаев әл-Фараби мен Абай мерейтойлары аясында жоспарланған көптеген іс-шаралардың қалай жүзеге асатынын «Egemen Qazaqstan» газетіне берген сұхбатында айтып берді. «Ұлыларды ұлықтап, даналарды дәріптеу – халқымыздың игі дәстүрі. Біз Әл-Фараби мен Абай мұрасын зерделеу арқылы қазақ даласындағы өркениеттің тамыры терең екенін көрсетеміз. Сондықтан бұл мерейтойлар – бәрімізге үлкен сын. Абай өзінің «толық адам» тұжырымын мирас етсе, әл-Фараби «бақытқа жету жолындағы ...

Читать далее »

ЕРЛІК ПЕН ЖЕҢІС

Аскеров Али, ҰОС ардагері АСКЕРОВ Али Грузия Республикасы, Тибилис қаласында 1922 жылы дүниеге келген. Қызыл әскерге 1942 жылы шақырылып, көп ұзамай ұрыс қимылдарына кірісіп кетті. Сталинград майданында 65-ші бөлімшенің батальон командирі болып, жауға қарсы көптеген шайқастарға қатысты. Совет армиясы қатарында1948 жылға дейін қызмет етті. Шымкент қаласына 1957-1960 жылдары көшіп келіп, қаладағы СМУ-да (құрылыс-монтаж басқармасы) жұмысшы, бетоншы болып жұмыс істеген. Бұдан ...

Читать далее »

ЫНТЫМАҚ ЖҮРГЕН ЖЕРДЕ ЫРЫС БІРГЕ ЖҮРЕДІ

Қазақ халқында «Ынтымақ жүрген жүрде ырыс бірге жүреді» деген сөз бар. Елбасы айқындаған сарабдал саясатты ұстанып, берекелі бірлігіміз бен ырысты ынтымағымызды арттырдық. Іргелі мемлекет болып қалыптасып, өзгемен тереземізді теңестірдік, тұрмысымызды түзедік, тарихымызды түгендедік. Бүгінде татулық пен тұрақтылық орныққан ортақ Отанымыз – Қазақстан ынтымақ ұясына, татулық төріне айналды. Мемлекетіміздің қарқынды дамуына тұрлаулы саясат пен ішкі бірліктің арқасында қол жеткіздік. Рухы биік, ...

Читать далее »

АМАНДАС, ЗАМАНДАС!

«Сәлем – сөздің анасы» дейді біздің қазақ. Үлкенге сәлем беріп, алғысын алу – қазақ салт-дәстүрінің ең озық түрі. Сәлемі түзу балаға үлкендер «Көсегең көгерсін, жүз жаса, бақытты бол» деп алғыс айтқан. Дұрыс амандаспаса, «үлкенді сыйлай білмейді, көргенсіздің баласы» деп ата-анасын кінәлаған. Осылай баласына қарап, ата-анасына баға берген. «Атаңа сәлем бер», «Әжеңмен амандас», «Оң қолыңды беріп амандас» деп жастайынан үйреткен. Құран ...

Читать далее »

ӘЛ-ФАРАБИ. «ӘЛ-МУCИҚA» ҰҒЫМЫ ЖAЙЛЫ НE БIЛECIЗ?

Әyeлi мyзыкa өнepi дeп нeнi мeңзeйтiнiн қыcқaшa aйтa кeтy кepeк. «Мyзыкa» (әл-мycиқa) cөзi әyeндi бiлдipeдi. «Әyeн» (әл-ләxн) бeлгiлi тәpтiппeн құpылғaн түpлi дыбыcтapдың жиынтығын жәнe әдeттeгi cияқты мaғынaны бiлдipy үшiн бeлгiлi әдicпeн құpылғaн, cөз тipкecтepi пaйдa бoлғaн «әл-xypyф» фoнeмaлapының жиынтығын бiлдipeдi. Бipiншi мaзмұн eкiншiгe қapaғaндa кeң нeмece oның бacтaпқы нeгiзiмeн тeң, яғни oл дeгeнiмiз – қaйдaн бoлca дa, нe нәpceдeн бoлca ...

Читать далее »

ҚҰНАНБАЙДЫҢ МӨРІ

Бірер жыл бұрын Семейдегі Абай музейінде Құнанбай мөрінің бедерлемесі көпшілікке таныстырылған еді. Музей қызметкерлері оны Омбы мұрағаттарынан тапқанын айтты. Құнанбайдың қоғамдағы қызметі мен билікте жүрген кезеңдерін зерттеп, қолда бар деректерге көз жүгіртсек, бұл мөрдің құндылығы жоғары екенін аңғарамыз. Себебі, сол заманда жазылған құжаттарды зерделеу арқылы аға сұлтанның айтар ойын, мінез-машығын, болмыс-бітімін, ел билеу әдісін жан-жақты тануға болады. Ендеше, Құнанбай мөрінің ...

Читать далее »