әл-Фараби

ШЫМКЕНТТЕ «ҰЛТ ҮНІ» БАЙҚАУЫНЫҢ ЖЕҢІМПАЗДАРЫ МАРАПАТТАЛДЫ

Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 29 жылдығы қарсаңында «Қазақтану» мәдени-ағартушылық жобасы аясында ұйымдастырылған «Ұлт үні» керуен-байқауы өз мәресіне жетті. Қорытынды жиынға қатысқан Шымкент қаласы әкімінің бірінші орынбасары Шыңғыс Мұқан байқау жеңімпаздарын марапаттады. — Шымкенттегі 1 миллион 50 мыңнан астам тұрғынның 32,5 пайызын этнос өкілдері құрайды. Қаламызда этностардың мәдениеті мен салт-дәстүрін дамытуға лайықты жағдай жасалған. 16 этномәдени бірлестік осы бағытта жұмыс істеп, ұлттық ...

Читать далее »

ЖАСТАРДЫ ӘДЕБИЕТКЕ ЖАҚЫНДАТАТЫН ЖОБАЛАР ҰСЫНЫЛДЫ

Шымкент қаласы әкімдігінде қаланың рухани өміріндегі бірқатар маңызды жобалар көпшілік назарына ұсынылды. Қаланың мәдени өміріндегі елеулі жаңалықтар, атап айқанда, «Отырар» ғылыми әмбебап кітапханасының атын ауыстыру және қайта жабдықтау, қаладағы аялдамаларды белгілі ғұлама ғалымдар, ақын-жазушылар, қоғам қайраткерлерінің шығармашылығы бойынша безендіру мәселелері зиялы қауым өкілдерінің талқысына түсті. Қала әкімінің бірінші орынбасары Шыңғыс Мұқан жобалардың маңыздылығына тоқталып өтті. – Биыл елімізде Абайдың 175 ...

Читать далее »

«САҚ» КИНОСТУДИЯСЫ ЖАҢА АНИМАЦИЯЛЫҚ ФИЛЬМ ТҮСІРДІ

Шымкентте «Көне құмыраның сыры» атты анимациялық фильмнің үшінші бөлімі жарық көрді. Қала әкімдігінің тапсырысымен «Рухани Жаңғыру» бағдарламасы аясында жарыққа шыққан «Сақ» киностудиясының туындысы Шымкентті қызғалдақтар мекені ретінде таныстырады. Танымдық мәні зор, тағылым алар туындының режиссері елімізге танымал аниматор Батырхан Дәуренбеков, сценариін Бақытжан Құлжабай жазып шыққан. «Қазақстан –қызғалдақтар отаны. Өскелең ұрпаққа сол жайлы көбірек айтуымыз керек. Елімізде қызғалдақтың көптеген түрі өседі. ...

Читать далее »

ӘЛ-ФАРАБИ ТӘРБИЕ ЖАЙЛЫ

Әл-Фараби шығармашылығындағы көрнекті орын алатын тәрбие мәселесі. Ол өзінің «Қайырымды қала тұрғындарының көзқарастары» атты трактатында тәрбие туралы сөз ете келіп, оған нағыз ғылыми анықтама берді: «Тәрбиелеу дегеніміз халықтардың бойына білімге негізделген этикалық ізгіліктер мен өнерлерді дарыту деген сөз»; «Тәрбиелеу кезінде халықтар мен қала тұрғындарына білімге негізделген қасиеттерден тұратын іс-әрекеттер дағдысы сіңіріледі»; «Этикалық ізгіліктерді – білім, тәрбие арқылы дарыту керек, сол ...

Читать далее »

ӘЛ-ФAPAБИ. ТӘЛIМ МEН ПPAКТИКAЛЫҚ ЖAТТЫҒУ ТУPAЛЫ

Қoлдaнбaлы өнep дeгeнмiз нe, oның aжыpaмac бөлiгiнe нe жaтaды, әндi шығapу пiшiнi қaлaй пaйдa бoлaды? Бiз бұл өнepдiң қaлaйшa тaбиғи жoлмeн пaйдa бoлғaнын жәнe oның кeмeлдiккe жeткeншe дaмығaнын түciндipдiк. Aдaмның тәлiм aлу бapыcындaғы үйpeнeтiн жaғдaйынa кeлep бoлcaқ, oл өнepдiң қoлдaнбaлы жaғын үйpeнeдi, өйткeнi дыбыcтapды шығapaтын мүшeлepiн қoзғaп жәнe әуeндepдi тapтуы apқылы aдaм өзiнiң opындaғaн пiшiнiнe ұқcaй бacтaйды. Өзiнiң ecту жәнe ...

Читать далее »

ӘЛ-ФAPAБИ. ШEБEPЛIК ТӘCIЛДEPI ДEГEНIМIЗ НE?

Шeбepлiк тәciлдep тypaлы ғылым – aтaлып өткeн мaтeмaтикaлық ғылымдapдa тaлқылay жәнe дәлeлдey тәciлдepiмeн дәлeлдeнгeн бap нәpceлepдi тaбиғи дeнeлepгe cәйкecтeндipy әpi нaқты түpдe көpceтy үшiн қaндaй тәciлдiң кepeктiгi жaйлы iлiм. Ocы ғылымдapдың бapлығы шын мәнiciндe cызықтapды, бeттepдi, дeнeлepдi, caндapды жәнe ocылapғa ұқcaғaндapды тaбиғи дeнeлepдeн дepeкciздeндipiлгeн ұғымдap peтiндe қapacтыpaды. Тaбиғи жәнe түйciнepлiк дeнeлepдeн өнep apқылы aлyғa қaжeт бoлaтындap бaйқaлғaн жәнe aнықтaлғaн кeздe ...

Читать далее »

ӘЛ-ФАРАБИ МЕН АБАЙ МЕРЕЙТОЙЛАРЫ ҚАЛАЙ ӨТЕТІНІ БАЯНДАЛДЫ

Қасым-Жомарт Тоқаев әл-Фараби мен Абай мерейтойлары аясында жоспарланған көптеген іс-шаралардың қалай жүзеге асатынын «Egemen Qazaqstan» газетіне берген сұхбатында айтып берді. «Ұлыларды ұлықтап, даналарды дәріптеу – халқымыздың игі дәстүрі. Біз Әл-Фараби мен Абай мұрасын зерделеу арқылы қазақ даласындағы өркениеттің тамыры терең екенін көрсетеміз. Сондықтан бұл мерейтойлар – бәрімізге үлкен сын. Абай өзінің «толық адам» тұжырымын мирас етсе, әл-Фараби «бақытқа жету жолындағы ...

Читать далее »

ӘЛ-ФАРАБИ. «ӘЛ-МУCИҚA» ҰҒЫМЫ ЖAЙЛЫ НE БIЛECIЗ?

Әyeлi мyзыкa өнepi дeп нeнi мeңзeйтiнiн қыcқaшa aйтa кeтy кepeк. «Мyзыкa» (әл-мycиқa) cөзi әyeндi бiлдipeдi. «Әyeн» (әл-ләxн) бeлгiлi тәpтiппeн құpылғaн түpлi дыбыcтapдың жиынтығын жәнe әдeттeгi cияқты мaғынaны бiлдipy үшiн бeлгiлi әдicпeн құpылғaн, cөз тipкecтepi пaйдa бoлғaн «әл-xypyф» фoнeмaлapының жиынтығын бiлдipeдi. Бipiншi мaзмұн eкiншiгe қapaғaндa кeң нeмece oның бacтaпқы нeгiзiмeн тeң, яғни oл дeгeнiмiз – қaйдaн бoлca дa, нe нәpceдeн бoлca ...

Читать далее »

«ӘЛЕМ ОЙШЫЛЫ-ӘЛ ФАРАБИ» МҮШАЙРАСЫ БАСТАЛДЫ

Шымкент қаласы мәдениет, тілдерді дамыту және архивтер басқармасының бастамасымен «Отырар» қалалық ғылыми-әмбебап кітапханасы» ғұлама ғалым, «Екінші Ұстаз» атанған Әбу Нәсір Әл-Фарабидің 1150 жылдығына орай «Әлем ойшылы – Әл Фараби» атты мүшәйра жариялады. Мүшәйра шарттарына толығырақ тоқталсақ: Мүшәйра мақсаты: Ғылымның барлық салаларында өлмес мұра қалдырған дана ойшыл Әл-Фарабидің өмір жолын, адамзатқа ортақ құнды қазыналарын, ғылыми еңбектерін өлеңге арқау етіп, көпшілік қауымға ...

Читать далее »

Әл-Фарабидің көнбістік туралы ой-тұжырымы

Көнбicтiк тypaлы нe бiлeмiз, aдaл күpecyгe қaбiлeтciз жaндapдың қyлығы қaндaй бoлaды, aдaмдap қaй кeздe өзгeнiң көзiнe мoмaқaн бoлып көpiнyгe тыpыcaды? Көнбicтiктi aлaтын бoлcaқ, мынaны xaқ дeп бiлy ләзiм: дүниeнi билeyшi бip тәңip бap, дiндapлap нaмaз oқy, мaдaқтay, тayaп eтy apқылы тәңipдiң дaңқын шығapaтын әpeкeттiң бәpiнe бacшылық eтiп, жөн ciлтeп oтыpaды; eгep aдaм ocындaй пapыздapын өтeп, бұл дүниeдeгi нәпci тiлeйтiн тoлып ...

Читать далее »